Het antwoord op die vraag is: ja en nee. Om je niet te veel in de war te brengen beginnen we met het bespreken van het ‘ja’ antwoord.
Als je al een poosje zuurdesembrood bakt dan is het bakken van zuurdesem zonder dat je al je gereedschap bij de hand hebt, best te doen. Alleen mensen die heel veel bak ervaring hebben zullen in staat zijn om uit ervaring hoeveelheden te ‘free wingen’.
Het keukengereedschap voor zuurdesembrood
De juiste verhoudingen is een van de meest belangrijke onderdelen van het bakken van een goed zuurdesembrood. In tegenstelling tot de traditionele keuken, waar men kan improviseren en ingrediënten kan toevoegen op basis van smaak is dat bij het bakken van zuurdesembrood af te raden. Deeg kan je immers niet tussen het bakken door proeven. Er valt dus ook niks ‘op smaak’ te brengen. Je dient de juiste stapjes af te lopen om een goed eind resultaat te hebben.
Wijk je slechts met een paar gram meel, water of zout, of met een paar graden temperatuur af, dan kan dit het recept en de uitkomst van je zuurdesem drastisch doen veranderen.
Vandaar dat we iedereen aanraden te bakken met een keukenweegschaal. Want als er één apparaat is dat je nodig hebt bij het bakken van brood, dan is het wel de keukenweegschaal.
Toch zijn er ook andere mogelijkheden voor het afwegen van de ingrediënten.
Zo zou je bijvoorbeeld ook met de Amerikaanse ‘cup’ variant kunnen bakken. Dit kan je doen door via google uit te zoeken hoeveel gram elk ingrediënt weegt. Bijvoorbeeld: een kop (250ml) wit meel weegt 120 gram.. Het zal echter nooit zo precies zijn als met een keuken weegschaal.
Nog geen weegschaal thuis? In onze webshop vind je binnenkort prettige keuken weegschalen met een inspirerend bakpatroon.
De autolyse en de bulkfermentatie
Na dat je alle ingrediënten bij elkaar hebt gevoegd, breekt het eerste fermentatie proces aan. Dat proces wordt ook wel het ‘autolyse‘ proces genoemd.
Wat heb je nodig voor de autolyse van het deeg?
Een kom
Een theedoek of douchekap of plastic zak
Ook voor het tweede rijs proces, ‘de bulkfermentatie’, heb je die drie dingen nodig. Tijdens de bulkfermentatie dien je het deeg in de koelkast te zetten. Je hebt dus ook een koelkast nodig.
Het bakken van het zuurdesem
Na het bulkproces wordt het deeg omgetoverd tot brood.
Hiervoor is een braadpan die in de oven kan erg handig. In de zuurdesem-wereld wordt een braadpan ook wel een ‘Dutch oven’ genoemd. Wat doet zo’n braadpan voor het brood? Het houdt vocht vast dat uit het deeg vrijkomt. Door die stoom vorming wordt het binnen de braadpan nog warmen dan het al in de oven is.
Het is ook mogelijk een zuurdesem te bakken zonder gebruik van een braadpan. Je legt het deeg dan op een stuk bakpapier of een bakplaat.
Kies je voor die methode? Dan is het van belang om alsnog voldoende stoom te creëren. Dit doe je door water of ijsblokjes te plaatsen in een ovenvaste container zoals een metalen pan of kom. Heb je die niet? Dan kan je er zelf voor kiezen een klein bakje te maken van aluminiumfolie en dat te vullen met water.
Voordat je het deeg in de oven stopt, dien je een snede te maken aan de bovenkant van het deeg. Men noemt dit ook wel het scoren van het brood. Je kunt hier het best een vlijm scherp mesje voor gebruiken. Hiervoor bestaan speciale deegmesjes. Heb je dat niet, gebruik dan een zo dun en scherp mogelijk mes.
Conclusie
Zoals je ziet zijn er verschillende manieren om te improviseren bij het bakken van zuurdesembrood. Het volgen van dit soort creatieve methodes kan handig zijn als je nog niet zeker weet of je wilt investeren in broodbak gereedschap.
Naarmate men verder vordert in de zuurdesem reis, zal goede kwaliteit bakgereedschap echter een steeds belangrijkere rol gaan spelen.
En zoveel heb je eigenlijk helemaal niet nodig. Even voor het overzicht:
- Een houten spateltje om ingrediënten te mengen
- Een grote schaal van aluminium of glas, of broodbasket
- Een theedoek, plastic zak of douchekapje
- Een braadpan
- Een oven of combi oven
